Agrotechniczne aspekty uprawy Gali

Gala jest odmianą bardzo plenną

Gala charakteryzuje się umiarkowanym wzrostem, tworzy korony szeroko stożkowate, średnio zagęszczające się, łatwe do formowania. Owocuje na pędach jednorocznych i dwuletnich, nie ogałaca się. Od pierwszego roku uprawy wymaga prowadzenia przy palikach lub rusztowaniu. Kwitnie średnio późno, zaś przymrozki wiosenne najczęściej nie mają istotnego wpływu na plonowanie ze względu na bardzo dużą liczbę kwiatów, które są mało wrażliwe na niską temperaturę. Gala jest odmianą bardzo plenną, wcześnie i corocznie owocuje, wykazuje skłonność do nadmiernego zawiązywania owoców, która może mieć wpływ na słabe wyrastanie owoców, dlatego wymaga przerzedzania zawiązków. Zbiór owoców w zależności od sezonu i mutacji przypada na pierwszą połowę września. 

Po długim okresie suszy i nagłych opadach deszczu jabłka mogą pękać. Dla większości barwnych mutantów charakterystyczny jest srebrzysty nalot na powierzchni owoców, najlepiej widoczny jest on na najciemniejszych jabłkach, zaś jego intensywność zależy od sezonu. Jabłka przetrzymane na drzewie lepiej wybarwiają się i wyrastają, ale pogarszają się ich zdolności przechowalnicze. W chłodni owoce można przechowywać do marca, a w KA – do maja. Gala jest średnio wrażliwa na mróz, parcha jabłoni, zarazę ogniową oraz mało podatna na mączniaka, charakteryzuje się dużą podatnością na raka i zgorzele kory i wymaga wielu starannych zabiegów agrotechnicznych i ochronnych przeciwko tej grupie patogenów.

Wybór podkładki dla odmian z grupy Gala

Podkładkę dla odmian z grupy Gala należy dostosować do żyzności gleby, historii miejsca nowozakładanego sadu, dostępności wody. Ze względu na umiarkowany wzrost drzew i słabe wyrastanie owoców podkładki karłowe, tj. M.9 i jej sporty, polecane są na gleby żyzne z możliwością nawadniania. W sadach zakładanych na glebach lżejszych wskazane jest sadzenie drzewek na podkładkach półkarłowych: M.26, P14, P60 i M.7. Tereny podmokłe z wysokim stanem wody gruntowej oraz gleby ciężkie i zlewne nie są dobrym miejscem pod uprawę tej grupy odmian ze względu na podatność na choroby kory i drewna.

Gala jest odmianą o bardzo dużej liczbie mutantów 

Grupuje się je głównie pod kątem rodzaju i charakteru rumieńca. Wśród grup znajdują się mutanty różniące się siłą wzrostu i wielkością jabłek. W szkółkach wybór sportów Gali jest bardzo duży. Cechami, które należy uwzględnić przy wyborze danej mutacji, są wielkość owoców, intensywność i rodzaj rumieńca, tendencja do rewersji i ordzawień oraz stopień podatności na choroby kory i drewna. 

Kolorowym mutacjom Gali przypisuje się słabszy aromat jabłek, który wynika z niższej zawartości cukrów, kwasowości i jędrności. Są to odmiany nierównomiernie dojrzewające, które wymagają dwu- lub trzyfazowego zbioru, a w przypadku niektórych mutacji wraz z wiekiem rozciąga się on do czterokrotnego zbioru. Często owoce z ostatniego zbioru i tak nadają się tylko na przemysł. Szybko tracą jędrność i tym samym mają krótki okres zbioru, gdyż szybko dojrzewają. 

Kolejną istotną kwestią przy wyborze mutacji jest jej trwałość dotycząca rodzaju i intensywności wybarwienia. W Polsce nie mamy jeszcze w pełni wyrobionych opinii na ten temat, gdyż większość nowych odmian znajduje się w młodych nasadzeniach. Pierwsze obserwacje pozwalają wnioskować, że zdecydowana większość obecnie polecanych mutacji ulega niestety temu zjawisku i to w pierwszych latach uprawy. Według zagranicznych sadowników o stabilności mutantów decydują liczba i szerokość pasków na skórce owoców. Najbardziej trwałe są sporty o całkowicie wybarwionej skórce. Mniej stabilne – sporty z wąskimi paskami <1 cm, zaś wyjątkowo niestabilne – z szerokimi paskami >3 cm. Mutacje te więc wykazują różną tendencję do rewersji, tj. powrotu koloru skórki owoców do odmiany wyjściowej. Dokładniejszy opis najbardziej perspektywicznych sportów Gali znajduje się w kolejnym artykule z cyklu „Nowoczesnych odmian”.

Dr hab. Magdalena Kapłan