StoryEditor

Pożyteczne zapylacze

W Swarzędzu pod Poznaniem 25 stycznia odbyło się seminarium o pszczołach "ZAPYLACZE WSPÓLNE DOBRO". Skansen pszczelarski gościł w czwartkowe przedpołudnie nie tylko producentów miodu. Spotkanie miało na celu wskazanie producentom rolnym uprawiającym warzywa i prowadzącym plantacje owoców miękkich, jak ważne jest zapylanie ich roślin. Bez pożytecznych zapylaczy zdaniem Alberta Einsteina życie na ziemi wyginęłoby w ciągu czterech lat.

Zgromadzone osoby mogły wysłuchać wykładu dr. Grzegorza Pruszyńskiego o takich sposobach ochrony roślin uprawnych, aby było to bezpieczne dla zapylaczy. Roślinami, dla których obecność zapylaczy jest bardzo korzystna, chociaż w pewnym stopniu są one samopylne, są: rzepak, rzepik, proso, gorczyca, mak, len, łubin żółty, wyka ozima, groch siewny, peluszka, seradela. Rośliny, których plon jest uzależniony wyłącznie lub prawie wyłącznie od owadów to gryka, słonecznik, lucerna, esparceta, rośliny sadownicze, jagodowe, warzywa, kapusta na nasiona.

Firma BASF przedstawiła swój program związany z ochroną przyrody, promujący mieszankę do wysiewu „Pszczela Łąka”. Stanowi ona miejsce żerowania i rozwoju wielu pożytecznych stawonogów: zapylaczy – pszczoły miodnej, trzmieli, pszczół samotnic, owadów drapieżnych – biedronek, bzygów, dziubałek, złotooków, pasożytów szkodników, pożytecznych stawonogów naziemnych – biegaczy, kusaków, pajęczaków.

Barbara Błaszczyńska omówiła temat związany z bezpieczną ochroną plantacji truskawek z uwzględnieniem pszczół. Niestety, mimo iż truskawka jest owadopylna, samopłodna, to jest nieatrakcyjna dla tych owadów.  Dzieje się tak, ponieważ wydziela mało nektaru i produkuje niewiele pyłku. Jeśli więc w sąsiedztwie są rośliny bardziej wartościowe dla pszczół, np. mniszek lekarski,  te nie będą zainteresowane truskawkami.

Zdaniem dr. Dariusza Tepera, który przedstawił biologię pszczół i trzmieli, wysiew na części gruntów roślin długo kwitnących, o wysokiej wydajności pyłku i nektaru (facelia, gorczyca, gryka) wzbogaca bazę pożytkową dla zapylaczy. Wpływ na to ma także wysiewanie i sadzenie w ogrodach przydomowych kwitnących roślin ozdobnych, nakładających się okresami kwitnienia, dających pożytek pszczołom przez cały sezon. Korzystne jest tworzenie przydomowych ogródków z roślinami zielarskimi i przyprawowymi, szczególnie należącymi do rodziny jasnotowatych (bazylia, lebiodka, lawenda, kocimiętka, hyzop, macierzanka, melisa, mięta, szałwia i inne). Zaleca się też pozostawianie w murawie, w międzyrzędziach, kwitnących roślin pożytkowych (koniczyna biała, komonica, jasnota purpurowa, głowienka, a także mniszek i inne) oraz niezwalczanie roślinności ruderalnej na obrzeżach plantacji.

Dr Maria Rogowska i Mateusz Brzeziński przestawili znaczenie murarki ogrodowej oraz  porównali ją z pszczołą miodną. Omówili także wymogi w hodowli murarki ogrodowej na własne potrzeby. Budowany domek dla murarki powinien stać stabilnie – niestabilna konstrukcja może spowodować, że larwa murarki spadnie i zginie z braku pokarmu. Powinien stać w miejscu nasłonecznionym – otworami rurek w kierunku południowym, tak aby słońce przez jak najdłuższy czas ogrzewało owady. Powinien być zlokalizowany w promieniu 300 m od roślin miododajnych, dostarczających odpowiednią ilość pokarmu. Miejsce przeznaczone na domek powinno być jak najmniej narażone na kontakt ze środkami ochrony roślin. Nie stawiamy konstrukcji w miejscach chłodnych i zawilgoconych - grozi to zapleśnieniem kokonów, nieprawidłowym rozwojem owadów oraz zmniejszeniem populacji.

Grzegorz Pastuszka mówił o najważniejszych pracownikach firmy Bejo Zaden – pszczołach. Do produkcji nasion Bejo na całym świecie potrzebne są dziesiątki tysięcy rodzin pszczelich. Dlatego firma współpracuje z pszczelarzami w rejonach produkcji nasion. Tworzy własne pasieki. Prowadzi prace hodowlane, selekcyjne nad zdrowotnością pszczół. Firmie przyświeca hasło Zdrowa pszczoła = efektywniejsze zapylanie.

Marek Litka pokazał sposoby budowy domków dla murarek na przykładzie swoich doświadczeń w ich hodowli. Jednym z największych problemów spotykających murarkę jest postęp technologiczny. We wcześniejszych latach domki były budowane z drewna, cegieł, w których spoinach murarka mogła zbudować domki. W dzisiejszych czasach domki są ocieplane, zaprawa łącząca cegły zbyt twarda do drążenia tuneli, w których murarka składa jaja. Dlatego należy w miarę możliwości budować domki dla murarek. Wystarczy kawałek pnia, w którym należy nawiercić otwory o średnicy od 6 do 8 mm. Można również zbudować domek z wiązki trzciny.

Tomasz Domański z praktycznej perspektywy producenta miodu omówił praktyczne aspekty ochrony pszczół. Przyczynami ginięcia zapylaczy są: monokultury, chemizacja, zanieczyszczona woda, brak pyłku i nektaru w okresie lata, koszenie naturalnych siedlisk, ogólne osłabienie nasila choroby pszczół.

Właściciel firmy Pszczelinka przedstawił budowę segmentowego domku dla murarki, który jest wielokrotnego użytku i pozwala w prosty i szybki sposób na pozyskanie i zabezpieczenie przed zimą kokonów.

Tekst i zdjęcia: Maciej Kania

26. kwiecień 2024 00:00