StoryEditor

Trwa sezon na MiniKiwi z polskich upraw

29.09.2020., 11:16h

MiniKiwi to jeden z najbardziej odżywczych owoców. Zawiera ponad 20 różnych związków prozdrowotnych. Doskonale przedłuża "jagodową sztafetę" i pomaga naturalne wzmacniać odporności w okresie jesiennym. 

Regularne spożywanie tych zdrowych owoców powoduje wzmocnienie układu odpornościowego, zmniejszając ryzyko przeziębienia, wskutek działania przeciwzapalnego. To jedno z najbogatszych źródeł witaminy C. Najbogatsze źródło luteiny wśród popularnie spożywanych owoców i najbogatsze źródło mio-inozytolu, czyli witaminy B8. Zawartość fenoli jest ok. 14 razy wyższa niż w cytrusach i jabłkach. Owoce te dostarczają również znaczne ilości niezbędnych minerałów: potasu, wapnia i cynku. Dzięki MiniKiwi sezon na polskie superowoce potrwa aż do października.

Aktinidie to wieloletnie pnącza o jadalnych owocach, które w warunkach naturalnych występują w lasach mieszanych południowo-wschodniej Azj.
Owoce Aktinidii chińskiej tzw. kiwi (Actinidia deliciosa) są chętnie kupowane jako dobre źródło witaminy C.

W naszym kraju uprawiane są dwa inne gatunki: Aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta) i aktinidia pstrolistna (Actinidia kolomikta).

Oba gatunki rodzą owoce dużo mniejsze, tzw. mini kiwi, w porównaniu z ich krewniaczką. Są to owoce wielkości dużego agrestu, ale z gładką skórką, dzięki czemu mogą być jedzone bez obierania, w przeciwieństwie do pokrytych włoskami owoców Aktinidii chińskiej.

Kiwi spożywane jest przede wszystkim w postaci świeżej, ale także w przetworach: dżemach, galaretkach, deserach, winach. 

Chińczycy docenili wartość owocu aktinidii, który jest ich owocem narodowym i uznanym także jako leczniczy. Jest to jedno z najbogatszych źródeł witaminy C - owoce Aktinidii ostrolistnej zawierają jej nawet do 430 mg/100 g świeżej masy. Swoją wartość antyutleniającą, a tym prozdrowotną, zawdzięczają także wysokiej zawartości fenoli (do 1311,1 mg / 100 g świeżej masy), ok. 14 razy wyższej niż w cytrusach i jabłkach, szczególnie w skórce (tab. 1 i 2).

Źródło: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw

Regularne spożywanie tych zdrowych owoców powoduje wzmocnienie układu odpornościowego, zmniejszając ryzyko przeziębienia, wskutek działania przeciwzapalnego. Owoce aktinidii mają także właściwości wzmacniające, przeciwbakteryjne, a niektóre źródła donoszą o pomocniczym działaniu w walce z HIV. Konsumpcja kiwi może zmniejszyć ryzyko wystąpienia niebezpiecznych i śmiertelnych chorób, jak niektóre rodzaje raka, cukrzyca typu I, hipercholesterolemia, choroby układu krwionośnego. Dzięki znacznej zawartości flawonoidów jedzenie kiwi zapobiega kruchości naczyń krwionośnych, reguluje ciśnienie krwi i pracę serca, gdyż, jak udowodniono, spożycie kiwi powodowało znaczny spadek poziomu trójglicerydów w osoczu krwi.

Konsumpcja MiniKiwi może zatem zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób układu krwionośnego. Z okazji Międzynarodowego Dnia Serca (27/09), w ramach Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców powstało 5 rekomendacji żywieniowych dla osób z nadciśnieniem tętniczym. Problem dotyczy 10 mln Polaków.

Ponadto owoce aktinidii są uważane za najbogatsze źródło mio-inozytolu (wit. B8, do 982 mg/100 g FW). Związek ten wspomaga walkę z dolegliwościami układu nerwowego (depresja, zaburzenia snu i schizofrenia), nadwagą i cukrzycą, jak również schorzeniami kobiecymi.

Dodatkowo zawierają znaczne ilości chlorofilu a i b (0,16–0,22 mg/g) oraz karotenoidów, wśród których najwięcej jest beta-karotenu i luteiny.

Aktinidia ostrolistna jest najbogatszym źródłem luteiny wśród popularnie spożywanych owoców (do 0,93 mg / 100 g świeżej masy). Związek ten pozwala zachować ostrość widzenia oraz odpowiada za prawidłowy cykl miesiączkowy kobiet.

Owoce te dostarczają również znaczne ilości niezbędnych minerałów: potasu, wapnia i cynku. W owocach kiwi znajduje się unikatowy enzym proteolityczny – aktynidyna, który wspomaga trawienie, a także może być stosowany jako zmiękczacz do mięsa. Także dzięki wysokiej zawartości błonnika spożywanie tych owoców normalizuje perystaltykę jelit i reguluje metabolizm. W Nowej Zelandii na bazie enzymu występującego w owocach opracowano lek Zylax, który jest stosowany w leczeniu schorzeń układu pokarmowego.
Prace badawcze na szczurach udowodniły, że owoce aktinidii znalazły zastosowanie w leczeniu chorób skórnych. Opatrunek przygotowany ze świeżych plasterków aktinidii ułatwił gojenie się ostrych ran oparzeniowych. Dobroczynne działanie kwasów organicznych zawartych w owocach wykorzystywane było także do regeneracji skóry w leczeniu atopowego zapalenia skóry.

Opatentowane zostało także wykorzystanie ekstraktu z kiwi w leczeniu i zapobieganiu łysienia oraz łojotokowego zapalenia skóry. W eksperymencie na modelu myszy, dzięki spożywaniu ekstraktu z kiwi, obniżył się poziom hormonu DHT we krwi, co sprzyjało tworzeniu się cebulek włosów, zahamowanie wypadania włosów oraz ograniczenie rogowacenia skóry i łojotoku. Opatentowano także kompozycję farmaceutyczną na bazie ekstraktu z kiwi do leczenia i zapobiegania alergiom i niealergicznym chorobom zapalnym, poprzez zmniejszenie działanie zapalnego, hamowanie uwalniania histaminy z komórek.

Dr Katarzyn Król, Niwa - Hodowla Roślin Jagodowych


Opracowanie sfinansowano ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw w ramach realizacji przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw kampanii „Czas na polskie superowoce!”.

W tekście wykorzystano m.in. źródła:
1. Baranowska‑Wojcik E., Szwajgier D. 2019. Characteristics and pro‑health properties of mini kiwi (Actinidia arguta). Horticulture, Environment, and Biotechnology (2019) 60:217–225
2. Piotr Latocha. 2017. The Nutritional and Health Benefits of Kiwiberry (Actinidia arguta) – a Review. Plant Foods for Human Nutrition volume 72, pages325–334(2017)
3. Harsh Chawla, Milind Parle, Monu Yadav. 2016.  MEDICINAL POTENTIAL AND PHYTOPHARMACOLOGY OF ACTNIDIA DELECIOSA International Journal of  Experimental Pharmacology vol 6: 20-25
4. Duttaroy i wsp. (2004 Duttaroy A.K., Jorgensen A. (2004).Effects of kiwi fruit consumption on platelet aggregation and plasma lipids in healthy human volunteers. Platelets, 15, 287-292)
5. Mohajeri G., Masoudpour H., Heidarpour M., Khademi E.F., Ghafghazi S., Adibi S., Akbari M. (2010). The effect of dressing with fresh kiwifruit on burn wound healing. Surgery, 148, 963-968
6. Kim i in. 2013. United States Patent, Nr patentu US 8,394.426 B2. Data publikacji Mar. 12, 2013
7. Kim i in. 2015. United States Patent, Nr patentu US 9,131,722 B2, 15 wrzesień, 2015
Maciej Dolata
04. grudzień 2024 04:49