StoryEditor

Red Delicious – tajniki uprawy

23.10.2019., 15:09h

W ostatnim czasie w Polsce rośnie zainteresowanie uprawą czerwonych mutacji Red Deliciousa. Wynika ono z dużej popularności tej grupy owoców na rynku globalnym, w tym azjatyckim i afrykańskim. Odbiorcy ceniąatrakcyjny wygląd jabłek i ich trwałość w obrocie handlowym. Chodź uprawa tej grupy odmian nie jest nam obca (w latach 70. i 80. była często spotykana w naszych sadach), to mnogość nowych mutacji o różnym stopniu i charakterze wybarwienia owoców oraz wzrostu drzew może przysparzać trudności. 

Amerykańska odmiana Delicious została wyhodowana w 1872 r. przez Jessego Hiatta. Szybko zyskała popularność na całym świecie. Obecnie w Stanach Zjednoczonych jako Red Delicious jest jedną z podstawowych odmian. Ta ciepłolubna, nieznosząca zimnych, wilgotnych, zlewnych i ciężkich gleb odmiana wymaga starannego wyboru stanowiska. Preferuje gleby żyzne, ciepłe i lekko kwaśne. 

Red Delicious wrażliwa na parcha jabłoni?

Drzewa tej odmiany rosną silnie, posiadają kuliste korony, o pędach i konarach wyrastających pod ostrym kątem od przewodnika. Poleca się dla nich podkładki karłowe. Odmianę Red Delicious uważa się za mało wytrzymałą na mróz, ale za to za dość odporną na przymrozki, gdyż kwitnie średnio późno lub późno. Jednak w ostatnich latach w Polsce notowano u niej uszkodzenia kwiatów spowodowane przez wiosenne przymrozki; dodatkowo obserwowano równomierne kwitnienie, które mogło wpływać na większy stopień tych uszkodzeń. 

Odmiana jest dość wrażliwa na parcha jabłoni oraz choroby kory i drewna. Aby zmniejszyć ryzyko infekcji zgorzeli kory oraz podnieść wytrzymałość drzew na spadki temperatury, można wykorzystać do nasadzeń drzewka trójelementowe ze wstawką z odmiany Golden Delicious. Drzewamało podatne na mączniaka jabłoni i zarazę ogniową. Bardzo ważne są tu jednak jakość zakupionego materiału szkółkarskiego i pewne źródło jego pochodzenia. 


Drzewa są wyjątkowo podatne na choroby kory i drewna 

Czy Red Delicious jest dobrym zapylaczem?

Polecanymi zapylaczami dla tej odmiany są Cortland, Elstar, Gloster, Golden Delicious i Granny Smith. Red Delicious wcześnie wchodzi w okres owocowania, zwłaszcza na podkładkach karłowych. Plonuje obficie, owoce zawiązuje przede wszystkim na krótkopędach, równomiernie na całej koronie, ale wykazuje skłonność do przemienności owocowania. 

Dlatego w celu osiągnięcia regularnego plonowania i dużych owoców odmiana wymaga corocznego przerzedzania zawiązków. Ma to istotny wpływ na smak, gdyż im większe jabłka, tym smaczniejsze, pozbawione gorzkiego, garbnikowego smaku. Również niesprzyjające warunki pogodowe, tj. chłód, deszcz i zachmurzenie, będą nasilały gorzki smak jabłek. 


Odmiany z grupy Red Delicious wymagają przerzedzania zawiązków

Owoce osiągają najczęściej średnie rozmiary, mają stożkowaty kształt z pięcioma wyraźnymi karbami obejmującymi cały owoc. Jabłka są twarde, niewyrównanej wielkości i kształtu. Skórka jest gruba, gładka, mocna i mało podatna na obicia. Jabłka łatwo się ordzawiają, konieczne jest więc ich opryskiwanie giberelinami, które również poprawiają kształt owoców. 

Jak przechowywać Red Delicious?

Jabłka odmiany Red Delicious w zależności od mutacji dojrzewają na przełomie września i października. Są podatne na szarą pleśń. W chłodni zwykłej można je przechowywać do marca, jednak istnieje duże ryzyko wystąpienia zbrązowienia przygniezdnego, oparzeliny powierzchniowej i szklistości miąższu. Ponadto jabłka, zwłaszcza duże, wykazują dużą podatność na gorzką plamistość podskórną.

Czym różnią się sporty Red Delicous?

Odmiana ma skłonność do tworzenia mutacji, które różnią się intensywnością, wielkością i barwą rumieńca oraz siłą wzrostu i pokrojem drzew. Odmiana jest popularna głównie w USA i Europie Zachodniej. Jednak w ostatnich latach notuje się wzrost zainteresowania nią również w Polsce; zwłaszcza mutacjami o ciemnym zabarwieniu owoców. 

W początkowym okresie wyodrębniono sporty różniące się barwą i charakterem rumieńca. Z czasem zaczęły pojawiać się formy krótkopędowe o skróconych międzywęźlach, grubych pędach i ciemnozielonych liściach. Ta grupa może niekiedycharakteryzować się bardzo słabym wzrostem; wtedy w celu stymulacji wzrostu konieczne jest zastosowanie kwasu giberelinowego w pierwszych latach uprawy.

Ze względu na dużą liczbę mutacji sporty Red Delicous podzielono na następujące grupy: 

  • o rumieńcu paskowanym lub rozmytym,

  • silnie rosnące oraz typu pół-spur i spur.

Obecnie największą popularnością cieszą się mutanty o rozmytym, intensywnym rumieńcu. Pierwszą mutacją Deliciousa pochodzenia amerykańskiego jest Richard Delicious o owocach intensywniej wybarwionych i o mniej paskowanym rumieńcu niż odmiana wyjściowa. Innym, a zarazem jednym z bardziej znanych mutantów (również wyhodowanych w USA) jest Starking. U tej odmiany rumieniec pojawia się wcześniej niż na owocach Red Delicious.

Dr hab. Magdalena Kapłan
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
07. listopad 2024 00:19