StoryEditor

Data nabycia spadku

Pytanie od Czytelnika: Dziadek zapisał mi w testamencie 2 działki budowlane. Zmarł w 2013 r. Sprawa spadkowa w sądzie została przeprowadzona w 2014 r. Mam kupca na jedną z tych działek, ale gdybym to zrobił teraz, będę musiał zapłacić podatek. Słyszałem, że po 5 latach od nabycia gruntów nie trzeba już płacić podatku od dochodu uzyskanego ze sprzedaży. Od kiedy w moim przypadku biegnie ten termin? Czy te 5 lat liczy się od dnia wydania przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku?

Odpowiedź prawnika: Nie będzie Pan musiał płacić podatku dochodowego od kwoty otrzymanej przy sprzedaży działki (działek), jeśli sprzedaż nastąpi po 31 grudnia 2018 r. Z tym dniem bowiem zakończy swój bieg 5-letni termin, po upływie którego nabyte nieruchomości można sprzedać bez obowiązku zapłaty podatku. Okres ten biegł od końca roku 2013, w którym umarł Pana dziadek.

Z art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że źródłem przychodu nie jest odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.  W celu ustalenia, czy ten 5-letni okres upłynął w chwili zbycia nieruchomości konieczne jest zatem stwierdzenie, kiedy nastąpiło nabycie.

Ww. Ustawa nie definiuje, co oznacza nabycie w drodze spadku, należy sięgnąć więc  do przepisów  Kodeksu cywilnego.  Na mocy art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Zgodnie z art. 924 spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a w myśl art. 925 – spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Chwilą nabycia spadku przez spadkodawców jest zatem śmierć spadkobiercy. Z tą datą bowiem na spadkobiercę lub spadkobierców przechodzą prawa i obowiązki zmarłego.

Chwila śmierci spadkodawcy jest chwilą nabycia spadku niezależnie od podstawy spadkobrania, a więc niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym, czy testamentowym.

Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 13 września 2011 r., sygn. akt: II FSK 500/10, początek 5-letniego terminu, o jakim mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyznaczać powinien koniec roku kalendarzowego, w którym nastąpiła śmierć spadkodawcy, a zarazem nabycie spadku, w skład którego wchodziła nieruchomość.

Takie samo stanowisko prezentują również organy podatkowe. M.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 6 marca 2018 r., znak: 0115-KDIT2-1.4011.1.2018.2.MN potwierdził, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci spadkodawcy przesądza o tym, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Warto wiedzieć, że inaczej wygląda sprawa w przypadku zachowku. Zgodnie z art. 991 § 2 k.c., roszczenie o zachowek przysługuje , jeżeli uprawniony nie otrzymał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w postaci powołania do spadku albo w postaci zapisu. Osoby uprawnione do zachowku nie uzyskują własności rzeczy i praw majątkowych wynikających z ww. prawa z chwilą otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy. Następuje to dopiero z chwilą wykonania tego prawa przez spadkobierców na rzecz osób uprawnionych, a zatem termin 5-letni biegnie dopiero od końca roku, w którym miało miejsce przeniesienie własności.

Jeśli potrzebujesz porady, nasz prawnik odpowie!
Pytania prosimy kierować na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

08. październik 2024 10:20