StoryEditorPytania i odpowiedzi

Porady prawne: Kiedy przysługuje skarga kasacyjna?

27.10.2022., 08:33h
Alicja MorozAlicja Moroz

Zmarł mój brat, który nie założył własnej rodziny. Dziedziczymy po nim ja i dwoje rodzeństwa. Brat był właścicielem działki o powierzchni 30 arów z domem mieszkalnym. Wniosek do sądu o dział spadku złożyła jedna z sióstr, która zaproponowała, że przejmie ten spadek w całości, a nas spłaci. Podała jednak zaniżoną wartość działki i domu – 300 tys. zł, czemu wraz z drugą siostrą się sprzeciwialiśmy. Sąd powołał biegłego, który wycenił nieruchomość na 380 tys. zł i tyle przyjął do ustalenia wysokości spłat. Naszym zdaniem to o wiele za mało. Wartość zabudowanej działki w naszej okolicy wynosi co najmniej 500 tys. Wniosłem apelację do Sądu Okręgowego, ale to nic nie dało. Zastanawiałem się nad wniesieniem kasacji, ale adwokat powiedział mi, że kasacja nie przysługuje ze względu na zbyt niską wartość przedmiotu sporu. Słyszałem, że kasacja może być wniesiona, jeśli ta wartość wynosi co najmniej 50 tys. zł. Czy adwokat wprowadził mnie w błąd?

Skarga kasacyjna od postanowienia sądu II instancji w tym przypadku faktycznie nie przysługuje. W myśl art. 398 [2] § 1 Kodeksu cywilnego skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 50 tys. zł. Jednak przepis ten dotyczy spraw rozpoznawanych w trybie procesowym. Inne zasady obowiązują natomiast w przypadku postępowania nieprocesowego, w którym rozpoznawane są m.in. sprawy spadkowe.

W myśl art. 519 [1] § 1 oraz § 4 pkt 4 k.p.c. od wydanego przez sąd drugiej instancji postanowienia co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie – w sprawach z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego – przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego, jednak nie jest ona dopuszczalna w sprawach dotyczących zniesienia współwłasności i działu spadku, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 150 tys. zł.

image
PORADY PRAWNE

Porady prawne: Jaki podatek? Od nieruchomości czy rolny?

W sprawach działowych wartością przedmiotu zaskarżenia nie jest wartość całego dzielonego majątku, ale wartość interesu majątkowego, którego dotyczy zaskarżenie. Z reguły nie może ona przekraczać wartości udziału w majątku podlegającym podziałowi uczestnika wnoszącego skargę kasacyjną nawet wtedy, gdy orzeczenie zaskarżono w całości.

W postanowieniu z 11 sierpnia 2021 r., sygn. Akt: V CZ 49/21 Sąd Najwyższy potwierdził, że zgodnie z art. 519 [1] § 4 pkt 4 k.p.c. skarga kasacyjna nie przysługuje w sprawach dotyczących zniesienia współwłasności i działu spadku, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 150 tys. zł. W orzecznictwie przyjmuje się, że wartość przedmiotu zaskarżenia z reguły wyznaczają tu interesy poszczególnych uczestników ograniczające się do wysokości udziałów w majątku podlegającym podziałowi.

Z kolei w postanowieniu z 25 listopada 2020 r., sygn. akt: I CZ 65/20 orzekł, że w sytuacji, w której uczestnik kwestionuje przyjętą przez sąd wartość majątku podlegającego podziałowi, wskazana przez niego kwota odpowiadająca tej wartości może być wyższa od ustalonej przez sąd, ale wartością zaskarżenia nie jest cała wskazana wartość majątku, lecz po pierwsze różnica pomiędzy tymi wartościami, a po drugie część pozostająca w granicach udziału uczestnika.

W Pana przypadku wartość tę należy obliczyć w ten sposób, że od kwoty 500 tys. zł (wskazanej przez Pana) trzeba odjąć 380 tys. zł (czyli wartość przyjętą przez sąd), a otrzymaną w ten sposób kwotę 120 tys. zł podzielić przez 3 (liczba spadkobierców mających prawo do spadku). Otrzymany wynik to 40 tys. zł. Przy takiej wartości przedmiotu zaskarżenia skarga kasacyjna nie przysługuje

 

Alicja Moroz

13. październik 2024 03:41